zondag 19 april 2015

gerrit rietveld academie & ik (1)


Onze Inkijk-etalagegalerie in metrostation Waterlooplein heeft nog nooit zo vol gestaan als toen Wim Vonk er zijn installatie Een reconstructie van een illegaal naaiatelier exposeerde. Dat stiekem heel secuur gecomponeerde ‘naaiatelier’ omvatte onder meer een oude werkbank, een vintage stereomeubel, lampen en lichtbakken, allerlei percussie-instrumenten, een afgetrapte naaimachine, tekeningen en schilderijen, Afrikaanse maskers en nog veel meer ouwe zooi interessante artefacten: alsof Jean Tinguely en Malle Pietje gezamenlijk een garage sale hielden. Hier was een echte verzamelaar aan de gang geweest. Bijna een jaar later toont Vonk een nieuwe installatie in de Inkijk in station Waterlooplein. En ook deze is het resultaat van jarenlange bewaarzucht, zij het van een geheel andere orde.

Van 1980 tot 2012 was Wim Vonk als docent en coördinator verbonden aan de Teken-, Schilder- en Grafiekafdeling van de Gerrit Rietveld Academie. Net als iedere docent ruimde hij aan het eind van het jaar zijn bureau op, maar in plaats van de hele papierkraam in de kliko te donderen borg hij alles zorgvuldig op in zijn atelier. Ten gevolge van allerlei ontwikkelingen in het (kunst-)onderwijs groeiden Vonk en zijn werkgever de laatste jaren steeds meer uit elkaar en de 'Rietveld' werd iets uit het verleden. Dat was het moment om iets te doen met de stapels beoordelingsformulieren, kladblaadjes, vakbondscorrespondentie, evaluatierapporten, jaarafrekeningen, liefdesbrieven(!), lesroosters, interne memo’s enzovoorts. Wim liet de hele handel op professionele wijze binden en zo ontstond een imposante stapel van dertig kloeke boekwerken, één voor elk dienstjaar. Vervolgens heeft hij die boeken –over de bestaande teksten heen- helemaal volgetekend, –geschilderd, beschreven en beplakt. Samen omvatten de boeken de volstrekt particuliere geschiedschrijving van dertig jaar wel en wee in het kunstonderwijs, aangevuld met allerlei zaken uit Wim’s privé- en kunstenaarsleven. Zo zitten er een paar originele tekeningen in verwerkt van Armando, waarmee Wim en zijn vrouw Marja van Putten al vele jaren regelmatig samenwerken. 

Al deze boeken worden in de Inkijk niet alleen geëxposeerd, er wordt ook ‘de laatste hand’ aan gelegd. Daartoe heeft Wim een typisch Vonkiaanse ‘tekenmachine’ gebouwd die de boeken de finishing touch gaat geven. Het apparaat draait rondjes boven de opengeslagen boeken en trekt daar met krijt en stiften grote cirkels overheen. Af en toe moeten de pagina’s worden omgeslagen en bovendien vergt die in houtje-touwtje-stijl gefabriceerde machine de nodige zorg en onderhoud, dus Wim zal zeer regelmatig in de Inkijk verblijven. Mocht u hem daar zien, loop dan gerust even binnen om één en ander van wat dichterbij te bekijken. De kunstenaar vertelt er ongetwijfeld graag een anekdote bij. De installatie Gerrit Rietveld Academie & IK (GRA IK) is vanaf aanstaande woensdag tot en met vrijdag 1 mei te zien in Etalagegalerie Inkijk in de hal van het Amsterdamse metrostation Waterlooplein.