War, children, it's just a shot away / It's just a shot away –
Rolling Stones: 'Gimme Shelter' (1969)
Vanmiddag bezochten we in het Kunstfort bij Vijfhuizen de helaas nogal verregende opening van Gimme Shelter, de kunstmanifestatie die in drie forten (naast Vijfhuizen ook Asperen en Nieuwersluis) van de Stelling van Amsterdam en de Hollandse Waterlinie tegelijk plaatsvindt. Sculpturen, installaties, films en fotografie: zo’n vijftig kunstwerken, waarvan een deel speciaal voor de gelegenheid gemaakt, reflecteren op het gegeven oorlog. In Fort Vijfhuizen wordt specifiek het ‘spel-element’ van oorlogsvoeren belicht, zoals in games, strategieën en survivaltechnieken. Charlotte Schleiffert tekende op groot formaat een serie warriors in kleurige oorlogskledij vol etnografische en culturele referenties; van Afrikaans masker tot integraalhelm. Elisa van Schie plaatste een drie meter hoog konijn bovenop het fort: ondanks de camouflageprint zit het vol knalrode ‘kogelgaten’. En dat is pas het begin, want na geweerhagel zal het beest ook heel wat regen en wind moeten trotseren. Douwe Dijkstra toont een tragikomisch, met ouderwetse chromakey-techniek gemaakt videofilmpje (foto) waarin de oorlogshandelingen zich niet beperken tot het ochtendblad maar letterlijk de ontbijttafel overnemen, met ondermeer aangeschoten koffiekopjes en gesneuvelde kamerplanten tot gevolg. Een hoogtepunt is de videofilm van Fernando Sanchez Castillo, waarin leden van een militaire kapel ‘muziek’ maken door met hun blote handen en met keien op helicopters en afweergeschut te tikken en te kloppen, hetgeen niet alleen een grappig effect sorteert maar ook nog maar eens benadrukt dat we, al ons geavanceerde wapentuig ten spijt, het stenen tijdperk nauwelijks zijn ontgroeid. Al met al zeer de moeite van een bezoekje waard. En dat geldt ongetwijfeld ook voor die andere twee forten, maar die ‘doen’ we wel een keer als het droog is.
Gimme Shelter is te zien tot eind september. Nauwelijks twee weken later nemen wij van Polderlicht het stokje over en presenteren in Fort Vijfhuizen de lichtkunsttentoonstelling Lichtjaren, bestaande uit ruim vijftien lichtobjecten en –installaties, gemaakt in de periode vanaf 1972 tot zeer recent. In navolging van onze projecten TransLumen in de Transvaalbuurt en Staatslicht in de Staatsliedenbuurt tonen we ook dit keer weer enkele werken uit de collectie van voorheen Centrum Kunstlicht In De Kunst te Eindhoven, en die vullen we aan met favorieten uit de jaren erna. Allemaal bestaand werk dus dit keer dat we, door ‘oud’ en ‘nieuw’ te combineren, tot een boeiend geheel hopen te smeden... en de sfeervolle atmosfeer van het fort doet ongetwijfeld de rest.