maandag 13 december 2010

met stip gestegen: john cage


In het beroemde 4'33" van de Amerikaanse avant-garde componist John Cage doen de musici 273 seconden lang héél geconcentreerd... niets. Het werk bestaat uit drie movements, na elke waarvan de musici gelijktijdig hun blad omslaan... 4'33" was in 1952 (!) net zo'n shocking statement als de pleepot van Marcel Duchamp, of (misschien een betere vergelijking) de uitgegumde Willem de Kooning-tekening door Robert Rauschenberg.

John Cage had er waarschijnlijk hartelijk om gelachen als-ie had kunnen meemaken hoe zijn 4'33" in Engeland dé Kersthit van 2010 lijkt te gaan worden. En dat allemaal omdat een groepje actievoerders wil voorkomen dat die eer gaat naar een ándere compositie (klaarblijkelijk een verschrikkelijk wangedrocht uit de X Factor-fabriek.) Hoe dat allemaal precies in elkaar zit leest u hier en hier; feit is dat Cage -voor eventjes dan toch- weer hot is. Dat er weer over hem wordt gepraat. Dat 4'33" in grote getale wordt verkocht. Dat het werk op de radio wordt gedraaid (of toch op zijn minst vermeld). Dat in De Wereld Draait Door -waar een popgroep normaalgesproken nooit langer dan één luizige minuut mag spelen- Matthijs Van Nieuwkerk en zijn gasten naar Reinbert de Leeuw zitten te kijken die ruim viereneenhalve minuut roerloos achter zijn piano niks zit te doen.

Overigens roept het werk nog net zoveel onbegrip en weerstand op als in 1952. Gelukkig maar! (...of klinkt dat elitair?) Vorige week waren wij in Engeland en tijdens een taxirit door een prachtig landschap zette de chauffeur een verzamel-cd met Kersthits op: So This Is Christmas, Do They Know It's Christmas... De chauffeur tikte de maat mee op het stuur en neuriede blij mee. Staat 4'33" over een paar jaar ook op dat soort compilaties? Hoe gaat taxirijdend Engeland daar dan mee om?