Tussen de buien door begeven wij ons naar de Zuidas, alwaar het Applied Arts Department van het Sandberg Instituut haar eindexamententoonstelling presenteert in de prachtige Hortus Botanicus van de Vrije Universtiteit. De Hortus is niet zomaar een spannende backdrop, maar levert tevens het thema voor de kunstwerken, die vrijwel allemaal inspelen op aspecten van bio-, agri- en horticultuur. Bij binnenkomst worden we verrast door stemmen die her en der uit luidsprekertjes tussen het groen opklinken. De stemmen praten, fluisteren of schreeuwen: zwart, blauw, blauw, groen, groen, rood, groen, blauw, zwart... Steeds dezelfde vier kleuren in steeds andere combinaties. Waar gaat dit over? Zit er systeem in? En waarom alleen deze vier kleuren? Zeer intrigerend, dit werk van Lyske Gais, ondanks -of misschien dankzij- dat het gissen blijft naar de betekenis. (Naderhand lezen we de uitleg: de kleurcodes staan voor de DNA-reeksen van allerlei plantensoorten.)
Tussen twee kassen plaatste Charley Reijnders blankhouten staketsels (foto), opgebouwd uit eenvoudige geometrische vormen, die zich als parasieten om en tussen de planten voegen, zó vanzelfsprekend dat we er ondanks hun formaat bijna aan voorbijliepen. Ook sterk is het werk van glaskunstenaar Marc Barreda, die afgelopen voorjaar nog exposeerde in onze Inkijk-galerie in metrostation Waterlooplein. Als eindexamenwerkstuk bouwde hij een ‘laboratorium’ waarin allerlei vreemdgevormde lenzen, lampen en foto- en filmapparaten staan opgesteld. De scene ziet er uit alsof er gewerkt wordt maar de onderzoeker nét eventjes naar het toilet is. In een andere kas zien we de resultaten van het onderzoek: projecties van vervormde lichtvlekken, aura’s, prisma’s en aureolen in verschillende lichtsterktes.
Niet alle negen bijdragen spreken ons in gelijke mate aan, maar alles ‘werkt’ uitstekend in deze omgeving en dat maakt The Institute Of Dirty Horticulture tot een boeiende tentoonstelling. En wat een unieke setting! Deze Hortus Botanicus is véél weelderiger dan haar bekendere naamgenoot in het Centrum. Ruiger, minder ‘aangeharkt’. Tienduizenden meer en minder exotische plantensoorten, al decennia lang met veel kennis, zorg en toewijding onderhouden door een enthousiast team (twee professionals en maar liefst veertig vrijwilligers) met een groot, groen hart. Echter: het lot van deze Hortus hangt aan een zijden draadje, nu begerige projectontwikkelhaaien hun zinnen hebben gezet op dit vruchtbare stukje Amsterdam. Want ja, de Zuidas, dat betekent een hoge grondprijs... en dan blijkt ook een gerenommeerd instituut als de Vrije Universiteit te zwichten voor het Grote Geld. Hetgeen betekent dat ook dit unieke stukje cultureel erfgoed voor altijd verloren dreigt te gaan. Waar zijn we in godsnaam mee bezig in dit land!?