maandag 28 maart 2016

oorzaak en gevolg

Sam Taylor-Johnson: A Little Death (2002)
 
In de Amersfoortse Kunsthal Kade, tegenwoordig gehuisvest midden in een natte projectontwikkelaarsdroom sfeerloos ‘postmodern’ winkelcentrum, zagen wij vandaag de prettig onderhoudende tentoonstelling De Loop Der Dingen. Uitgangs- en middelpunt van de expositie is de beroemde film Der Lauf Der Dinge (hier een fragment) van het Zwitserse kunstenaarsduo Fischli & Weiss uit 1987. Daarin vallen, rollen of verbranden allerlei objecten op een manier die weer andere objecten in beweging brengt – met een (schijnbaar) doorlopende kettingreactie van maar liefst dertig minuten tot gevolg. Ook de andere kunstwerken (enkele tientallen) spelen met oorzaak en gevolg. Soms gaat het daarbij om natuurlijke processen, zoals in de wat lugubere maar zeer fascinerende videofilm A Little Death van Sam Taylor-Johnson. Daarin zien we een dood konijn middels timelapse-techniek in luttele minuten veranderen in een rottende, zwartgrijze massa vol schimmels en maden. Het vrijkomende lijkvocht doet de muur waaraan het beest hangt verkleuren in de meest akelige tinten. Een ander hoogtepunt is de zaal waarin negen 16mm-filmloops van Damián Ortega te zien zijn. Elke loop, geen één is langer dan zo’n dertig á veertig seconden, toont een anders opgestelde rij bakstenen die elkaar omduwen als in een dominospel. Het geluid van de omvallende stenen vermengd zich met dat van de projectoren tot een kakofonie van gekletter en geratel. Ook fijn: de enorme kijkdoos van Driessens & Verstappen, waarin met tientallen ventitaloren en pakweg een kuub zand een stukje Sahara is nagebouwd – en waarin ‘zandstormen’ heuse ‘zandduinen’ doen ontstaan. Dat het monumentale werk Hoop van Zoro Feigl het inmiddels heeft begeven is een gevalletje domme pech, maar ook dat is de loop der dingen.